РОССИЙСКИЕ БЮРОКРАТИЧЕСКИЕ ЭЛИТЫ ЦАРСТВА ПОЛЬСКОГО (1839–1918) | |||
---|---|---|---|
Год | 2022 | Номер | 2(75) |
Страницы | 37-47 | Тип | научная статья |
УДК | 94(47+438)“1839/1918” | ББК | 63.3(4Пол)5 |
Авторы | Горак Артур Генрикович Лятавец Кржиштоф |
Рубрика | УПРАВЛЕНИЕ ТЕРРИТОРИЯМИ В ИМПЕРСКОЙ РОССИИ |
Аннотация | Основой просопографического анализа послужила созданная авторами база данных, включившая информацию о службе 770 руководящих имперских чиновников всех учреждений, созданных на территории Царства Польского с момента включения бывшего герцогства Варшавского в состав России в 1815 г. и до их эвакуации в период Первой мировой войны и полной ликвидации в 1918 г. Авторы проанализировали принципы кадровой политики Петербурга в крае. Приоритетом при назначении на руководящие должности в регионе являлась политическая лояльность, основанная на этнической и конфессиональной принадлежности. Предпочтение отдавалось кандидатам из русского и немецко-балтийского дворянства, православным и протестантам, но не полякам и не католикам, что гарантировало деполонизацию регионального государственного аппарата. Со временем в корпусе российских чиновников Царства Польского возрастало количество лиц не дворянского происхождения. Профессиональная подготовка управленцев являлась важным отборочным критерием, но уступала критериям лояльности и происхождения. Концентрация власти в руках этих чиновников, смещение центра принятия решений в Царстве Польском от местных учреждений и наместничьего аппарата в пользу представительств центральных российских министерств отражали политику русификации — ликвидация польской автономии и постепенная административная, экономическая и культурная ассимиляция Польши, превращение ее областей во внутренние губернии империи. | ||
Ключевые слова | Царство Польское, российское управление, элиты, чиновники | ||
Библиографический список |
Górak А., Latawiec K., Kozłowski J. Słownik biograficzny gubernatorów i wicegubernatorów w Królestwie Polskim (1867–1918), wydanie drugie, uzupełnione i poprawione. Lublin, 2015. Górak A., Latawiec K. Russian Governors in Kingdom of Poland (1867–1918). Lublin, 2016. Górak A., Latawiec K. Rosyjska administracja specjalna w Królestwie Polskim, 1839–1918. Lublin, 2015. Latawiec K., Górak A., Legieć J., Bogdanov S. Naczelnicy organów rosyjskiej administracji specjalnej w Królestwie Polskim w latach 1839–1918. Słownik biograficzny. Lublin, 2015. T. 1; 2016. T. 2; 2018. T. 3; 2020. T. 4. Горак А. Забытая российская администрация — Правление Российских таможенных и торговых дел в Варшаве 1818–1822 // Res Historica. 2021. № 51. S. 339–371. Kulik M. Armia rosyjska w Królestwie Polskim w latach 1815–1856. Warszawa, 2019. Górak A. Tajna instrukcja dla oficerów żandarmerii Królestwa Polskiego z 11 I 1867 (31 XII 1866) r. // Na straży ładu i bezpieczeństwa. Formacje milicyjno-policyjne ziem polskich od czasów najdawniejszych do współczesności. Radom, 2009. S. 43–52. Poznański K. Oświata i szkolnictwo w Królestwie Polskim 1831–1869: lata zmagań i nadzieji. Warszawa, 2004, T. 3: Polityka oświatowa caratu w latach 1834‒1861. Szymański L. Zarys polityki caratu wobec szkolnictwa ogólnokształcącego w Królestwie Polskim w latach 1815–1915. Wrocław, 1983. Górak A. Kancelaria Gubernatora i Rząd Gubernialny Lubelski (1867–1918). Studium administracyjne i prozopograficzne. Lublin; Radzyń Podlaski, 2006. Górak A. Narodowościowe kryterium polityki kadrowej jako narzędzie depolonizacji Zarządu Gubernialnego Lubelskiego (1867–1918) // Studia Archiwalne. 2004. Т. 1. S. 41–65. Сапилов Е. В. Государственные доходы, расходы, налоги в дореволюционной России (1898–1914 гг.). M., 2001. Grzybowski K. Historia państwa i prawa Polski. Warszawa, 1982. T. 4. Горак А. Преобразование управления таможенным делом в Царстве Польском в 1850–1867 гг. // Документ. Архив. Информационное общество. М., 2020. С. 116–123. Государственность России. Государственные и церковные учреждения, сословные органы местного самоуправления, единицы административно-территориального деления (конец XV века — февраль 1917 г.): словарь-справочник. М., 1996. Кн. 2. Ślusarska R. Organizacja administracji skarbowej w zaborze rosyjskim w latach 1869–1915 // Państwo i społeczeństwo. 2005. R. V, № 4. S. 111–130. Kisielówna H. Akta Zarządu Dóbr Państwowych w Radomiu // Archeion. 1962. Т. 36. S. 87–101. Pruski W. Dzieje państwowej stadniny w Janowie Podlaskim 1817–1939. Poznań, 1948. Pruski W. Dzieje wyścigów i hodowli koni pełnej krwi w Polsce. Królestwo Polskie 1815–1918. Warszawa, 1970. Горак А. Г. Российское управление горною частью в Царстве Польском // Имена московской науки. М., 2018. С. 54–65. Górak A., Latawiec K. Zwierzchnicy rosyjskiej administracji górniczej w Królestwie Polskim // Studia Archiwalne. 2017. Т. 4. S. 69–93. Latawiec K. Naczelnicy organów administracji probierczej w Królestwie Polskim w latach 1882–1915. Noty biograficzne // Res Historica. 2015. № 39. S. 259–273. Гинак Е. Б. Деятельность Д. И. Менделеева в области метрологии // Мир измерений. 2008. № 11. С. 52–60. Górak A. Struktury rosyjskiego Banku Państwowego w Królestwie Polskim // Dzieje biurokracji. Lublin, 2018. Т. 7. S. 193–214. Бугров А. В. Государственный банк и российская провинция (1860–1917) // Экономическая история: ежегодник. 2004. Т. 2004. С. 433–458. Groniowski K. Bank Włościański w Królestwie Polskim // Przegląd Historyczny. 1984. Т. 75, № 1. S. 83–103. Suma T. Urzędnicy poczty Królestwa Polskiego w latach 1815–1866. Próba charakterystyki zbiorowości. Warszawa, 2008. Grądkowski W. Poczta w systemie administracyjnym i gospodarczym Królestwa Polskiego // Studia historyczne. 1976. R. 19, z. 4. S. 549–562. Słownik biograficzny teatru polskiego. 1765–1965. Warszawa, 1973. Teatr polski w latach 1890–1918: Zabór rosyjski. Warszawa, 1988. T. 2. Sęczys E. Administracja pałaców „cesarskich” w Warszawie w latach 1796–1918 i pozostałe po niej akta // Archeion. 1978. Т. 66. S. 131–156. Bałabuch H. Nie tylko cenzura. Prasa prowincjonalna Królestwa Polskiego w rosyjskim systemie prasowym w latach 1865–1915. Lublin, 2001. Горак А. Привилегии чиновников русского происхождения в администрации Царства Польского после восстания 1863 г. // Поляки в России: эпохи и судьбы. Краснодар, 2009. С. 21–40. |
||
Скачать в PDF |